Dutar (dotaar me: dotar; Persian: دوتار, Romanized: dutâr; Russian: Дутар; Tajik: Дутор; Uzbek: Дутор); Uyghur: دۇتار, Romanize: Dutar; Tsãna wã sẽn yaa nana: 都塔尔; Tsãnay sẽn yaa toor-toore: 都塔爾; Pinyin: Dū tǎ ěr; Dungan: Дутар) yaa Irãan buud-goam sẽn tar pʋ-bõon-bi-bi-bõone sẽn be Irã ne Azi tẽn-kɩdgã pʋgẽ. A yʋʋr yita Pɛrs gom-biig ning sẽn dat n yeel tɩ "kẽmb a yiib", a dotar do tār (< du do "kẽmba", a tar tār "kẽm"), baa ne Afgãsmaan tẽnga Herati dutar sẽn tar ketri piig la a naas. Dutar tara nebã wʋsg Tajikistan la Iran soolmẽ wã. B sã n wa yɩɩl, yaa Kiblã sẽn be Zapõ wã Uygur rãmbã n na n wẽed yɩɩl-kãnga, la yaa Tajik rãmbã, Turkmen rãmbã, la Uzbeeks rãmbã n na ne b yɩɩl-bã. B sẽn boond tɩ dombra wã yaa bũmb a taab sẽn be Kazakhstan soolmẽ wã. Dutarã yaa tʋʋm-kãseng sẽn tar yõod wʋsg ne Kɔɔrda rãmbã sẽn be Khorasan wã sʋka. Kùrd nebã sẽn gomd dutar wã, b boond-a lame tɩ bakci (bakhshi), la Azeri wã, b yetame tɩ ashiq. B sẽn da tar b sẽn da segd n maan bũmb ninsã, b ra segd n maana bũmb nins sẽn pa tar yõod ne nebã.
A Dutar sẽn sɩng yʋʋm 15 soabã pʋgẽ, a yɩɩlã ra yaa b sẽn maan ne b yĩn-kãnga. La Silk Road sẽn wa n yikã poore, b ra rɩkda silk sẽn yi Sɩna wã n yiisd silk-n-tɩrse. Sẽn ta rũndã-rũndã, instrument kẽer ket n tara silk string, la baa ne rẽ, nylon stringã me yaa b sẽn tũnugd ne wã.[1][2][3][4]
A sẽn gomd a to wã yaa sũ-bʋgsem la a sẽn nongã. [Kʋʋn-gʋlsda sẽn dat n togs tɩ ] Pʋʋr-pʋʋr instrumentã sẽn yaa kãseng yaa mitr a yembr bɩ mitr a yiib.
Naoor wʋsgo, b nong n dengda a La Re bɩ a A D, la a bee zĩiga zug me.
UNESCO sẽn gʋlsd bũmb nins sẽn pa tar yõod ne nin-buiidã
Dutar (right) with tanbur in the Horniman museum, London, UK.
Dutar sẽn maand tʋʋm-no-kãsemse la mizik siglgã sẽn naag ne yɩɩl sẽn yit yʋʋm 2021 wã, a paama UNESCO nin-buiidã sẽn pa tar bũmb ning b sẽn tar n kõ wã. mos_Latn ne a ye.[5][6]